Geranium phaeum var. lividum – bodziszek żałobny odm. sina

Nazwa łacińska: Geranium phaeum var. lividum
Wysokość: 50–80 cm
Szerokość: 40–60 cm
Forma wzrostu: kępiasta, dość luźna bylina o wyprostowanych pędach

Opis ogólny:
Geranium phaeum var. lividum to ciekawa, mniej znana odmiana bodziszka żałobnego, wyróżniająca się łagodniejszym zabarwieniem kwiatów i delikatniejszym charakterem. Podobnie jak forma typowa, jest to długowieczna bylina o dużej odporności na trudne warunki siedliskowe, dobrze znosząca cień i półcień. Roślina pochodzi z południowej Europy (góry Pirenejów, Alpy, Apeniny), gdzie rośnie naturalnie w chłodnych, cienistych stanowiskach leśnych i górskich.

Liście:
Liście dłoniaste, głęboko klapowane, zazwyczaj siedmio- lub pięcioklapowe, tworzące przyziemną rozetę. Są średnio duże (do 12 cm średnicy), lekko błyszczące, żywozielone, często z dekoracyjnym, ciemnym wzorem w centralnej części blaszki liściowej (choć u odmiany lividum ten wzór może być mniej wyraźny lub zanikać). Liście pojawiają się wcześnie na wiosnę i długo pozostają dekoracyjne.

Pędy:
Pędy kwiatostanowe są wysokie, cienkie, ale dość sztywne, często lekko owłosione. Wyrastają wyraźnie ponad rozetę liściową i rozgałęziają się, tworząc luźne wiechy.

Kwiaty:
Kwiaty mają typowy dla gatunku kształt – są spłaszczone, pięciopłatkowe, o średnicy około 2–2,5 cm, osadzone na cienkich, zwieszających się szypułkach. Ich barwa u odmiany lividum jest znacznie jaśniejsza niż u typowego Geranium phaeum – najczęściej występują w odcieniach bladego fioletu, liliowego, szarofioletowego, lawendowego, a czasem z domieszką różu. Mogą mieć ciemniejsze unerwienie, a środek kwiatu jest często wyraźnie zaznaczony ciemniejszym „oczkiem”. Kwitnienie przypada na maj i czerwiec – to jedno z pierwszych kwitnących bodziszków ogrodowych.

Stanowisko:
Najlepiej rośnie w półcieniu i cieniu, choć toleruje również słońce, o ile gleba jest dostatecznie wilgotna. To znakomita roślina do sadzenia pod koronami drzew liściastych, w cienistych rabatach czy na obrzeżach ścieżek leśnych.

Gleba:
Preferuje gleby próchniczne, żyzne, przepuszczalne, ale stale lekko wilgotne. Dobrze rośnie zarówno w glebach gliniasto-piaszczystych, jak i w luźniejszych, jeśli tylko są regularnie podlewane. Odczyn gleby powinien być lekko kwaśny do obojętnego.

Mrozoodporność:
W pełni mrozoodporna w polskich warunkach klimatycznych (strefa USDA 4–8). Bezpiecznie zimuje w gruncie bez konieczności okrywania.

Zastosowanie:
– w ogrodach naturalistycznych, leśnych, rustykalnych
– na cieniste rabaty bylinowe
– do zadarniania miejsc pod koronami drzew i krzewów
– w kompozycjach z paprociami, brunerami, hostami, przywrotnikiem i konwaliami
– jako roślina wprowadzająca do cienistych zakątków subtelny kolor i strukturę
– doskonała także do ogrodów w stylu angielskim, romantycznym i swobodnym

Zalety odmiany lividum:
– subtelna, nietuzinkowa kolorystyka kwiatów
– bardzo dobra tolerancja cienia
– duża odporność na suszę i okresowe zaniedbanie
– naturalna odporność na choroby i szkodniki
– estetyczny pokrój i dekoracyjne liście przez cały sezon
– przyjazna dla zapylaczy – przyciąga pszczoły i trzmiele
– długowieczność – może rosnąć na jednym stanowisku przez wiele lat

Pielęgnacja:
Roślina praktycznie bezobsługowa. Po kwitnieniu można ją przyciąć, co pobudzi odrost świeżych liści i odświeży wygląd kępy. Dzielić najlepiej co 4–5 lat, jeśli chcemy rozmnożyć egzemplarz lub odmłodzić roślinę. W cienistych ogrodach dobrze komponuje się z roślinami okrywowymi, tworząc zwarte kobierce.

Ciekawostki:
– Nazwa gatunku „phaeum” pochodzi od greckiego słowa „phaios” – ciemny, co odnosi się do koloru kwiatów formy typowej, jednak odmiana lividum stanowi ciekawą kontrę – jej kwiaty są znacznie jaśniejsze i bardziej pastelowe.
– W naturalnych siedliskach występuje na wysokościach do 1800 m n.p.m., co przekłada się na jej dobrą adaptację do chłodniejszych i cienistych warunków.
– Ze względu na odporność i tolerancję różnych warunków, bywa wykorzystywana w zieleni miejskiej oraz do naturalizacji terenów zielonych.